สวัสดีปีใหม่ ฉบับ "ดองเค็ม น่าน" By นู๋พลอย

[คุณนู๋]

เข้า อุตรดิตถ์ แล้ว
ที่แยก วังสีสูบ เนี่ย ที่หัวมุมทั้งสี่แยกเขามีสัญลักษณ์ของจังหวัดนี้ด้วย นะ

เพื่อนๆ เห็น ดาบเหล็กน้ำพี้ มั้ยคะ
นั่นนะเขาว่า (เขาว่ากันว่า)เป็นที่มาของสำนวนไทยที่ว่า "เด็กไม่เอาถ่าน" นะจะบอกให้
เพราะการตีเหล็กเป็นอาวุธ เช่น ดาบ สมัยก่อน ที่ อ.ตรอน จ.อุตรดิตถ์ มีแหล่งแร่เหล็กชั้นดี
คือ "บ่อเหล็กน้ำพี้" ซึ่งเวลาเขาตีเขาจะเอาเหล็กมาเผาไฟให้เกิดสภาพร้อนแด ง และใช้ถ่านเป็นเชื้อเพลิง และก้อจุ่มน้ำอย่างรวดเร็ว (เหมือนหนังจีนอะนะ) เขาว่าถ้าดาบดี ต้องแข็ง และไอ้ที่ทำให้เหล็กมันแข็งก้อคือถ่าน(ซึ่งมีคาร์บอน เป็นธาตุหลัก) ดังนั้นคนโบราณเขาจึงพูดเปรียบกับดาบที่ใช้ไม่ได้ว่า "เหล็กไม่เอาถ่าน" เพี้ยนไปเพี้ยนมาจึงมาลงกับเด็กซะนี่ ก้อเลยกลายเป็น "เด็กไม่เอาถ่าน" จนถึงทุกวันนี้

หมายเหตุ หากท่านใดมีความประสงค์จะทราบเรื่อง เหล็กน้ำพี้ ก้อหาอ่านเอาตามห้องสมุด หรือ search ใน internet ต่อนะคะ